किताब एउटा इतिहाँस हो जहाँ धेरै विषय वस्तुको समिश्रण हुन्छन् । एक व्यक्तिको जीवनकालमा घटेको घटना र भोगाई हुन्छन् । अरुको भोगाई र अरुको सोच र दृष्टिकोण उल्लेख भएको हुदा किताब पढ्नुपर्ने देखिन्छन् । एक किताब पढ्नु भनेको एक व्यक्तिको चालीस र पचास वर्षको ज्ञान प्राप्त गर्नु हो । र यसै गरि आफनो जीवनकालसम्म मानाै दश ओटा किताब पढ्नु भनेको अरु दश जनाको दुख र पिडा पढ्नु हो यस्को अर्थ छोटो समयमा दश जनाको ज्ञान र सोच, विचार पढ्नु हो । र यस्काे अर्थ म, हामी र तपाईंले अरु सय वर्ष अथवा अझै केही वर्ष अध्यन गर्नुको अनुभव उक्त किताब पढेर लिन सकिन्ने भएकोले किताब पढ्न अतिआव्श्यक छ ।
किताब किन पढ्ने ? किताब पढ्नु भनेको कसैको अनुभव र सोचलाई पढ्नु हो । किताब कसैको सोच, विचार र दृष्टिकोण कस्तो छ र के के जीवनमा भोगेका छन त्यो भोगाई र त्यो भोगाईबाट उस्ले कसरी उक्त कुरालाई लिएको छ र त्यसैले भएपनि किताब पढ्नुपर्छ । उहाँको अनुभवबाट पाठकले आफनो जीवनमा सहि र गलत के हो छुट्याउन सक्ने मान्छे र मानवताको पार्ट सिक्ने भनेर पढ्ने । किताब लेखकको नयाँ ज्ञान र पुरानो नयाँ उस्को सोच पढ्ने हो ।
किताब एक खोज जस्तै हो जहाँ धेरैको विचार र भोगाई रहेको हुन्छन् । कस्ले कसरी सोच छ भन्ने कुरा म, हामी र तपाईँलाई साधारण लाग्ला तर यो एक नयाँ फरक विषय वस्तु हो जुन आध्यातम संग जोडिएको छ । सबैको सोच फरक फरक हुन्छ बोलनु कति राम्रो लाग्छ होला तर सत्य र असत्य भन्ने चिज सर्वमान्य र सबैले बुझने हुन्छन् । चोरि, ठघ, लुटपाट, भ्रष्टाचार, धोखा जस्ता कार्य कुनैपनि तरिकाले सहि हुन सक्दैनन् । तर यस विषयलाई कस्ले कसरी सोच छ भन्ने कुरा फेरि फरक विषय वस्तु हो ।
हामी पढेलेखेका मानव जातिले बुझनुपर्ने कुरा ।
भ्रष्टाचार गरियो भन्ने किन गरियो ? चोरले चोरि गरियो भन्ने किन गरियो ? लुटपाट गरियो भन्ने किन गरियो ? ठघी गरियो भन्ने किन गरियो ? झुठो बोलियो भन्ने किन बोलियो ?
यी र यस्ता कुराहरु म, हामी र तपाईँ कसरी सोच, विचार र दृष्टिकोणले हेर्छौ यो फरक विषय वस्तु भन्न सक्नुहुन्छन् । तर किन यसरी भनुहुन्छ कि सबैको सोच फरक फरक हुन्छन् भनेर यो अच्मको कुरा हो । कुनै पनि बच्चा जन्मदै चोर हुदैनन् । कुनैपनि बच्चा जन्मदै भ्रष्टाचारी हुदैनन् नै । जन्म भएको हुदैन र चोरि गर्छन् भन्ने कुरा पनि त हुदैनन् नै होनी पढेलेखेका विद्घान भनिने सबै । बच्च जन्मदै चोरी गर्न कस्ले सिकायो म, हामी र तपाईँलेनै होलानी कि भगवानले धर्तिमा आएर सिकायो । यसो भनिरहदा यस्को आशय अन्यथा नलिइदिनु होला । तर सत्य त यहि हो नी जन्मदै मानव जाति नराम्रो बन्न त सक्दैननी कि कसो ।
तर्सथ यस सन्दर्भमा किताब पढ्नुपर्ने स्पष्ट छन । माथी उल्लेख भएका विषय वस्तुहरु बिलकुल फरक र अर्को सोच र दृष्टिकोणबाट सोचियौँ भन्ने यस विषय वस्तुकोे सहि अर्थमा जवाफ किताबले दिन्छन् ।
किताब बनाउन हजारौँ शब्द मिलेर एउटा व्यक्ति तथा केही नयाँ विषय वस्तु अध्यन र अनुसन्धान गरेर नयाँ नयाँ आयामहरुको एक वा सो भन्दा बढी शब्द मिले बनेको किताब हुन्छन् । किताब भनेको एक विषय वस्तु हो जहाँ धेरै ज्ञानका कुराहरु हुन्छन् । त्यो हजारौँ शब्द मिलेर एक व्यक्तिको सोच, विचार र दृष्टिकोण समावेश गरिएको हुन्छन् । उस्ले आफनो जीवनकालमा के के नयाँ र पुरानो अनुभव गरिएको विषय हुन्छन् ।